مطالعه خواص ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی گیاه دارویی salvia leriifolia benth (نوروزک) سبزوار و مقایسه تاثیر مهار کنندگی عصاره آن با آکاربوز بر روی آنزیم آلفا آمیلاز

از نقطه نظر تاریخی، گیاهان اهمیت فراوانی در کنترل و درمان بیماری ها داشته اند و تحقیقات وسیعی برای یافتن فرآورده ها ومواد طبیعی دارویی گیاهی در طول تاریخ انجام شده.است. دیابت شیرین یک بی نظمی متابولیکی است که به دلیل نقص در ترشح انسولین، عمل انسولین یا هر دو می باشد. یکی ازمسائل مهم در فرایند درمان و کنترل دیابت نوع 2 کاهش هایپرگلایسمی بعد از مصرف مواد قندی می باشد که از طریق مهارآنزیم هایی مانند آلفا آمیلاز امکان پذیر است. مطالعات فراوانی وجود این مهارکننده ها را در ترکیبات شیمیایی مختلف و به خصوص در گیاهان دارویی به اثبات رسانده است. دراین تحقیق با توجه به اهمیت بالای دارویی گونه های مختلف salvia بر آن شدیم تا ضمن بررسی خاصیت مهاری عصاره گیاه salvia leriifolia (نوروزک) بر آنزیم های آلفا آمیلاز باکتریایی و پانکراسی، فعالیت آنتی باکتریال، میزان فعالیت آنتی اکسیدانی و محتوی فنل و فلاونوئید این گیاه را نیز ارزیابی کنیم. بنابراین بعد از جمع آوری گیاه از ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی سبزوار و انجام عصاره گیری با حلال های مختلف آزمایشات مربوطه انجام شد. آنزیم آلفا آمیلاز از باکتری در محیط کشت horikoshi ii استخراج و تخلیص گردید. سنجش اثر مهاری عصاره های مختلف گیاه بر آنزیم آلفا آمیلاز در مقایسه با آکاربوز با استفاده از روش endpoint برنفلد انجام گرفت. نتایج مشخص کرد که عصاره حلال های آلی بیشترین اثر مهاری را نشان می دهد. همچنین میزان پایداری و غیر فعال شده حرارتی آنزیم در حضور عصاره گیاه اندازه گیری شد. رسم منحنی لاین ویوربرگ نشان داد که عصاره گیاه به صورت رقابتی آنزیم های آلفا آمیلاز پانکراسی و باکتریایی را مهار می کند. طیف فلورسانس آنزیم در حضور عصاره گیاه مشخص کرد که عصاره گیاهی باعث باز شدن ساختارآنزیم می شود. اثر آنتی باکتریال عصاره متانولی گیاه نوروزک بر سه باکتری staphylococcus aureus، pseudomonas aeruginosa وcoli echeriashia به روش microdilution broth بررسی شد و مقادیر mic و mbc برای هر یک تعیین گردید. که بیشترین اثر مهاری عصاره بر باکتری pseudomonas aeruginosa با mic=80mg/ml مشاهده شد. فعایت آنتی اکسیدانی به روش سنجش dpphدر مقایسه با آنتی اکسیدان های سنتزیbht و گالیک اسید اندازه گیری گردید. اندازه گیری فنل کل عصاره با استفاده از معرف فولین – سیوکالچو و میزان فلاونوئید آن بر اساس روش کالریمتری آلومینیوم کلراید چانگ انجام شد. آنالیز آماری با استفاده از برنامه spss ارتباط مثبت معنی داری را بین محتوی فنل و فلاونوئید با فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه نشان داد. با توجه به میزان ic50 در مقایسه با آنتی اکسیدان های سنتزی می تواند این گیاه مورد مناسبی برای استفاده های درمانی و یا به عنوان یک نگهدارنده طبیعی برای جایگزین شدن با انواع سنتزی باشد.